مشکلات رایج هدهای جوش لیزری
مشکلات رایج هدهای جوش لیزری و راه‌حل‌های حرفه‌ای
مقدمه
هد جوش لیزری، قلب دستگاه جوش لیزری است و کیفیت جوش تا حد زیادی به عملکرد آن بستگی دارد. حتی کوچک‌ترین اختلال در هد می‌تواند باعث ایجاد خطوط ناصاف، نفوذ کم، پاشش زیاد، یا کیفیت پایین جوش شود.
ساختار و اهمیت هد جوش لیزری
هد جوش لیزری چیست؟
هد جوش لیزری قطعه‌ای است که لیزر را به صورت دقیق روی قطعه هدایت و متمرکز می‌کند. شامل اجزایی مانند:
لنزها
آینه‌ها
نازل
سیستم خنک‌کننده
عملکرد دقیق هد، مستقیماً روی کیفیت، دقت و یکنواختی جوش تأثیر می‌گذارد.
چرا هد جوش حساس است؟
کوچک‌ترین لرزش یا آلودگی باعث انحراف پرتو می‌شود.
خطا در فوکوس باعث پاشش یا نفوذ کم می‌شود.
خرابی اجزا یا لنزهای کثیف منجر به کاهش کیفیت جوش می‌شود
مشکلات رایج هدهای جوش لیزری
شایع‌ترین مشکلات شامل:
کثیفی یا آلودگی لنز و آینه‌ها
فوکوس نامناسب پرتو
خرابی نازل یا ترک خوردن آن
لرزش یا جابجایی هد
نشتی گاز محافظ در نازل
کاهش توان خروجی به دلیل خرابی اپتیک یا خنک‌کننده
پاشش بیش از حد و خطوط نامنظم جوش
علل بروز هر مشکل با مثال‌های واقعی
کثیفی یا آلودگی لنز و آینه‌ها
علت‌ها:
گرد و غبار محیط
بخار و پاشش ذوب فلز
عدم تمیزکاری منظم
مثال واقعی:
در یک کارگاه آلومینیوم، لنزها بعد از ۵ روز کار بدون تمیزکاری، باعث شد خطوط جوش نامنظم و تخلخل ایجاد شود
فوکوس نامناسب پرتو
علت‌ها:
ارتفاع نازل اشتباه
تغییر ضخامت قطعه
تنظیمات اشتباه دستگاه
مثال واقعی:
در جوشکاری ورق استیل ۲ میلی‌متری، فوکوس بیش از حد سطح، باعث ایجاد پاشش و نفوذ کم شد
خرابی یا ترک نازل
علت‌ها:
گرمای بیش از حد
برخورد با قطعه
استفاده از گاز با فشار نامناسب
مثال واقعی:
در یک پروژه تولید قطعات خودرو، ترک کوچک نازل باعث شد پرتو پراکنده شده و جوش غیر یکنواخت شود
لرزش یا جابجایی هد
علت‌ها:
نصب غیر محکم هد
لرزش دستگاه یا میز
نیروی خارجی هنگام حرکت اپراتور
مثال واقعی:
در کارگاه جوشکاری میله‌های آلومینیوم، لرزش هد باعث موج‌دار شدن خط جوش شد
نشتی گاز محافظ در نازل
علت‌ها:
واشر فرسوده
نصب اشتباه نازل
فشار گاز نامناسب
مثال واقعی:
نشتی آرگون در یک پروژه استیل باعث شد تخلخل افزایش یابد و کیفیت سطح جوش کاهش پیدا کند
کاهش توان خروجی به دلیل خرابی اپتیک یا سیستم خنک‌کننده
علت‌ها:
خرابی لیزر یا لنز
افزایش دمای هد
گرفتگی مسیر نوری
مثال واقعی:
در جوشکاری آلومینیوم ضخیم، هد داغ شد و پرتو توان کافی نداشت، نتیجه جوش سطحی شد
تأثیر تنظیمات دستگاه و اپراتور
توان لیزر (Power): تنظیم پایین → نفوذ کم، تنظیم بالا → پاشش
سرعت حرکت (Scan Speed): سرعت بالا → جوش ناپایدار، سرعت کم → سوختگی کناره‌ها
زاویه نازل: زاویه نامناسب → خطوط کج و موج‌دار
Pattern و Mode: اشتباه → توزیع انرژی نابرابر
تأثیر لنز، آینه و مسیر نوری
لنز کثیف یا خط‌دار → انحراف پرتو
آینه‌ها شکسته یا شل شده → کاهش توان
تغییر دمای هد → تغییر مسیر پرتو
💡 نکته حرفه‌ای: هر هفته حداقل یک بار لنز و مسیر نوری را بررسی و تمیز کنید.
جدول عیب‌یابی کامل هد جوش لیزری
مشکلعلت احتمالیراه‌حل سریعخطوط نامنظملنز کثیف، لرزش هدتمیزکاری لنز، تثبیت هدنفوذ کمفوکوس نادرست، توان پایینتنظیم فوکوس و افزایش توانپاشش زیادنازل آسیب دیده یا فشار گاز نامناسبتعویض نازل، تنظیم گازتخلخلگاز محافظ ناکافیبررسی و افزایش جریان آرگونتغییر رنگ جوشتوان بیش از حد یا لنز کثیفکاهش توان، تمیزکاری اپتیک
راهکارهای تضمینی برای بهبود عملکرد هد
تمیزکاری هفتگی لنز و آینه‌ها
کنترل دقیق فاصله و زاویه نازل
استفاده از گاز محافظ مناسب و بدون نشتی
بررسی سلامت نازل و تعویض به موقع
تثبیت مکانیکی هد و کاهش لرزش
کنترل دمای هد و سیستم خنک‌کننده
تنظیم توان، سرعت و الگو مطابق ضخامت قطعه
پرسش‌های متداول
۱. چگونه متوجه شویم مشکل از هد است یا اپراتور؟
اگر ایراد مداوم و در نقاط مختلف یکسان است، معمولاً مشکل از هد است. اگر پراکنده و نامنظم باشد، مربوط به اپراتور است.
۲. آیا لنزهای هد باید همیشه تعویض شوند؟
نه، با تمیزکاری منظم و مراقبت مناسب، عمر طولانی دارند.
۳. فشار گاز محافظ چقدر اهمیت دارد؟
بسیار مهم است؛ فشار کم → تخلخل، فشار زیاد → پاشش و موج در جوش.
۴. آیا لرزش میز می‌تواند باعث مشکل شود؟
بله، کوچک‌ترین لرزش باعث موج‌دار شدن خط جوش می‌شود.
۵. چگونه از داغ شدن هد جلوگیری کنیم؟
سیستم خنک‌کننده را بررسی و مطمئن شوید جریان آب یا هوا به درستی برقرار است
جمع‌بندی
هد جوش لیزری یکی از حساس‌ترین اجزای دستگاه است و عملکرد آن تاثیر مستقیم روی کیفیت جوش دارد.
مشکلات رایج شامل: کثیفی لنز، فوکوس نامناسب، خرابی نازل، لرزش هد و نشتی گاز هستند.
با رعایت تمیزکاری منظم، تنظیمات دقیق، تثبیت مکانیکی هد و کنترل گاز محافظ می‌توان جوش کاملاً صاف و یکنواخت داشت.
اگر با هد جوش لیزری خود مشکل دارید و نمی‌دانید علت دقیق چیست، همین حالا تماس بگیرید.
031-35131