معرفی تمامی اجزای دستگاه جوش لیزر فایبر
معرفی تمامی اجزای دستگاه جوش لیزر فایبر | آموزش کامل قطعات و عملکرد هر بخش
مقدمه
اگر قصد خرید دستگاه جوش لیزر فایبر دارید یا می‌خواهید کار با آن را حرفه‌ای‌تر یاد بگیرید، اولین قدم شناخت دقیق اجزای تشکیل‌دهنده دستگاه است. دستگاهی که امروز در صنایع مختلف—از طلاسازی گرفته تا ساخت قطعات صنعتی—به یکی از مهم‌ترین ابزارهای تولید تبدیل شده است.
اما چرا شناخت قطعات دستگاه اینقدر مهم است؟
زیرا نحوه عملکرد، کیفیت خروجی، هزینه نگهداری و حتی طول عمر دستگاه، کاملاً وابسته به این است که هر بخش چه وظیفه‌ای دارد و چگونه باید با آن کار کرد.
منبع تولید لیزر (Laser Source) – قلب دستگاه
لیزر فایبر چیست؟
لیزر فایبر (Fiber Laser) بخش اصلی دستگاه است که انرژی نوری متمرکز تولید کرده و به وسیله فیبر نوری به هد منتقل می‌کند. این منبع لیزر، برخلاف CO₂ یا Nd:YAG، مصرف انرژی کم و کارایی بسیار بالایی دارد.
وظایف منبع لیزر:
• تولید پرتو لیزر با توان مشخص
• کنترل پایداری لیزر در حین جوش
• حفظ کیفیت نقطه فوکوس
مثال واقعی:
در دستگاه‌های ۱۰۰۰ تا ۳۰۰۰ وات، منبع لیزر ساخت برندهایی مانند Raycus، MAX یا IPG محبوبیت زیادی دارد زیرا دوام بالا و کیفیت پرتو ثابت ارائه می‌دهد.
کابل فیبر نوری – مسیر انتقال انرژی
نقش فیبر نوری در دستگاه چیست؟
کابل فیبر نوری، پرتو لیزر تولیدشده را بدون افت کیفیت به هد جوش منتقل می‌کند.
ویژگی‌های مهم:
• مقاومت بالا در برابر خم شدن
• انتقال بدون اتلاف انرژی
• جلوگیری از پخش شدن پرتو
نکات کاربردی:
• هرگز فیبر را شدید خم نکنید؛ این کار می‌تواند به هسته داخلی آسیب بزند.
• هنگام جابه‌جایی دستگاه، هد را محکم فیکس کنید تا به کابل فشار وارد نشود.
هد جوش لیزر (Laser Welding Head) – نقطه‌ای که همه چیز اتفاق می‌افتد
وظیفه هد جوش چیست؟
هد جوش محل خروج لیزر، تنظیم فوکوس و انجام عملیات اصلی جوش است.
اجزای مهم هد جوش:
• لنز فوکوس → متمرکز کردن لیزر روی سطح فلز
• نازل گاز محافظ → جلوگیری از اکسید شدن
• سنسور فاصله → تنظیم خودکار فاصله هد تا قطعه
• تریگر یا ماشه شات → کنترل شروع و پایان جوش
انواع هدهای جوش لیزر
• هد اسکنری (Scanner Head): مناسب جوش سرعت بالا
• هد دستی (Handheld Head): پرکاربرد در صنعت جوشکاری عمومی
• هد اتوماتیک: مناسب خطوط تولید
مثال واقعی:
هدهای دستی برند WSX یا Au3tech در ایران بسیار رایج هستند و برای کارهای متنوع از استیل تا آلومینیوم عملکرد عالی دارند.
سیستم خنک‌کننده (چیلر) – محافظ اصلی دستگاه
چرا چیلر ضروری است؟
پرتوی لیزر گرمای زیادی تولید می‌کند. چیلر با گردش آب سرد، دمای منبع لیزر و هد را در محدوده استاندارد نگه می‌دارد.
وظایف چیلر:
• جلوگیری از داغی بیش از حد
• افزایش عمر منبع لیزر
• کمک به پایداری توان لیزر
نکات نگهداری:
• سطح آب را مرتب کنترل کنید.
• فیلترهای چیلر را هر ۶ ماه تمیز کنید.
• چیلر را در محیط سرد و بدون گردوغبار قرار دهید.
پنل کنترل و سیستم تنظیمات
مرکز فرمان دستگاه
پنل کنترل بخشی است که اپراتور می‌تواند از طریق آن تنظیمات مهمی مانند توان لیزر، فرکانس، سرعت اسکن و حالت‌های جوش را تغییر دهد.
تنظیمات مهم:
• توان لیزر (Laser Power)
• پهنای پالس (Pulse Width)
• فرکانس (Frequency)
• مدولاسیون پرتو
مثال آموزشی:
برای فلزات ضخیم‌تر، معمولاً توان بالاتر و سرعت حرکت پایین‌تر استفاده می‌شود. برای لبه‌های ظریف، توان کمتر مناسب‌تر است.
سیستم تغذیه برق (Power Supply)
اهمیت پاور دستگاه
پاور وظیفه تبدیل برق شهری به جریان پایدار مناسب منبع لیزر را دارد. کیفیت پاور تاثیر مستقیم بر طول عمر دستگاه دارد.
نکات کلیدی:
• پاور نوسان‌گیر داخلی داشته باشد
• توان خروجی با منبع لیزر همخوانی داشته باشد
• کابل ارت به درستی وصل شود
گاز محافظ (Shielding Gas)
چرا گاز محافظ در جوش لیزری لازم است؟
گاز محافظ از اکسید شدن سطح فلز جلوگیری کرده و کیفیت جوش را بالا می‌برد.
انواع گازهای مورد استفاده:
• آرگون → رایج‌ترین گزینه با پایداری بالا
• نیتروژن → مناسب استیل و ورق نازک
• هلیوم → کیفیت عالی اما هزینه بالا
مثال واقعی:
طلاسازها معمولاً از آرگون استفاده می‌کنند تا رنگ فلز و کیفیت سطح حفظ شود.
تجهیزات ایمنی دستگاه جوش لیزری
ایمنی مهم‌ترین بخش کار
پرش نور لیزر و دود ناشی از جوش می‌تواند خطرناک باشد. بنابراین استفاده از تجهیزات حفاظتی ضروری است.
تجهیزات ایمنی شامل:
• عینک مخصوص لیزر
• دستکش نسوز
• ماسک فیلتر‌دار
• سیستم تهویه
• محافظ اطراف محیط کار
نکته:
هر دستگاه لیزر دارای طول موج مشخص است. عینک باید دقیقاً با همان طول موج سازگار باشد.
قطعات جانبی مهم دستگاه جوش لیزر فایبر
قطعاتی که کمتر دیده می‌شوند اما حیاتی‌اند
• کابل‌های ارتباطی
• فوت‌سوئیچ (در دستگاه‌های رومیزی و صنعتی)
• برد کنترل مرکزی
• سنسورهای دما و فشار
• فن‌های خنک‌کننده داخلی
چک‌لیست انتخاب و نگهداری دستگاه
چک‌لیست هنگام خرید:
• توان دستگاه (۱۰۵۰–۳۰۰۰ وات برای کارهای عمومی)
• برند منبع لیزر
• کیفیت لنز و هد
• وجود چیلر با ظرفیت مناسب
• خدمات پس از فروش و تامین قطعات
• وجود محافظت‌های ایمنی
چک‌لیست نگهداری دوره‌ای:
• تمیز کردن لنز هر هفته
• بررسی اتصالات گاز
• کنترل میزان آب چیلر
• تمیز کردن بدنه دستگاه از گرد و غبار
جمع‌بندی
شناخت دقیق اجزای دستگاه جوش لیزر فایبر، اولین قدم برای کار حرفه‌ای و بدون خطا با این تکنولوژی است. هر بخش—from منبع لیزر تا چیلر و هد—نقش مهمی در کیفیت خروجی دارد. با آگاهی از عملکرد قطعات، شما می‌توانید:
• کیفیت جوش را افزایش دهید
• هزینه نگهداری را کاهش دهید
• بهره‌وری دستگاه را به حداکثر برسانید
• طول عمر دستگاه را چند برابر کنید
اگر قصد خرید دستگاه جوش لیزر، دریافت مشاوره رایگان، یا آموزش کار با دستگاه را دارید، همین حالا پیام دهید تا بهترین مدل‌ها با توجه به نوع کار و بودجه‌تان معرفی شوند.
031-35131
پرسش‌های متداول
۱. آیا جوش لیزر فایبر برای آلومینیوم مناسب است؟
بله، به‌خصوص توان‌های ۱۵۰۰ وات به بالا برای آلومینیوم عملکرد بسیار خوبی دارند.
۲. لنز هد چند وقت یکبار باید تمیز شود؟
بسته به محیط کار، بین ۳ تا ۷ روز یکبار.
۳. آیا دستگاه جوش لیزر نیاز به گاز محافظ دارد؟
بله، بدون گاز محافظ کیفیت جوش پایین می‌آید و اکسید شدن اتفاق می‌افتد.
۴. آیا اپراتور مبتدی می‌تواند با دستگاه کار کند؟
بله، کار با جوش لیزری بسیار ساده‌تر از MIG/TIG است و با چند روز آموزش قابل یادگیری است.